Fructopol logo

Jakie właściwości mają roztwory koloidalne?



Przeprowadzenie określonego procesu wymaga dużej wiedzy. Aby uzyskać zadowalający efekt końcowy, często należy bowiem zadbać o kilka czynników jednocześnie. W przypadku przemysłu spożywczego, takiego jak np. produkcja soków, czy napojów alkoholowych, dużą rolę odgrywa zastosowanie substancji, które wpływają na poprawę jakości produktów. Jakie znaczenie mają w tej kwestii roztwory koloidalne? I czym one w ogóle są? Na te i inne pytania odpowiadamy w naszym artykule.

Roztwory koloidalne - co należy wiedzieć?

Roztwory koloidalne, czyli tzw. koloidy to substancje, w których cząsteczki substancji rozproszonej przyjmują rozmiar od 1 do 500 nm (tzw. rozdrobnienie koloidalne). Inaczej mówiąc jest to układ dwufazowy złożony z ośrodka rozpraszającego i substancji rozproszonej.

Co ważne, wyróżniamy dwie grupy koloidów:

  • koloidy liofilowe (hydrofile, gdy cieczą jest woda) np. roztwory białka, skrobi, żelatyny, gumy arabskiej, kwasu krzemowego i innych,
  • koloidy liofobowe (hydrofobowe) np. zole wodorotlenków tlenków metali.

Zjawiskiem charakterystycznym dla roztworów koloidalnych jest tzw. efekt Tyndalla, który nie tylko pięknie się prezentuje, ale ma także praktyczne zastosowanie. Efekt ten wykorzystywany jest m.in. do określania stężeń zawiesin (nefelometria), do określania ruchów cząstek koloidalnych, a także do wyznaczania mas cząsteczkowych koloidów.

Warto także pamiętać, że roztwory koloidalne:

  • zwykle są mętne,
  • są mniej trwałe niż roztwory rzeczywiste, ale za to trwalsze niż zawiesiny,
  • charakteryzują się większą lepkością niż roztwory rzeczywiste, jednak cecha ta zależy od kształtu i wielkości cząsteczek substancji rozpuszczonej,
  • warto je opatrzyć etykietą Zmieszać przed użyciem”, nawet jeśli osad nie będzie widoczny.

Roztwory koloidalne a produkcja spożywcza

Roztwory koloidalne są wykorzystywane również w przemyśle spożywczym np. do tworzenia soków (szczególnie przecierowych, typu nektar), a także napojów alkoholowych (np. mętne wina). W czasie ich produkcji niejednokrotnie zachodzi konieczność poprawy ich konsystencji m.in. poprzez zwiększenie lepkości ośrodka, a także przez wykorzystanie związków koloidalnych występujących w surowcu.

Jest to możliwe m.in. dzięki:

  • ekstrakcji związków pektynowych,
  • inaktywację enzymów pektyno litycznych,
  • dodatek stabilizatorów zwiększających lepkość - preparatów pektynowych oraz preparatów zagęszczających (metyloceluloza, mączka guarowa, preparaty alginianowe, karagenowe).

Wróć do bloga